Chương trình Methadone bắt đầu triển khai tại Bắc Giang từ tháng 9/2013,  đến nay, toàn tỉnh đã có 12 cơ sở điều trị, 01 cơ sở cấp phát thuốc tại xã Bắc Lý, huyện Hiệp Hòa. Trong 12 cơ sở điều trị, có 11 cơ sở thuộc ngành Y tế, 01 cơ sở thuộc ngành LĐ-TB & XH. Tổng số bệnh nhân hiện đang tham gia điều trị tại các cơ sở là 1.286 bệnh nhân, trong đó có 1.186 bệnh nhân điều trị duy trì; 100 bệnh nhân đang giai đoạn dò liều; có 72 bệnh nhân HIV dương tính; có 118 bệnh nhân viêm gan B dương tính; có 727 bệnh nhân viêm gan C dương tính. 100% cơ sở đều được công bố đủ điều kiện điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế trên cổng thông tin điện tử của ngành y tế tỉnh theo đúng quy định tại Nghị định 90/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 của Chính phủ.

12 cơ sở điều trị này đều được đặt tại các cơ sở được lồng ghép tối đa với các cơ sở y tế công lập nhằm đảm bảo tính bền vững của chương trình, tạo điều kiện thuận lợi cho người bệnh tiếp cận dịch vụ; Số người nghiệm ma túy tại cộng đồng tham gia điều trị Methadone tại thời điểm đến tháng 11/2022 là 1.286/2.660 người đạt 48% so với số người nghiện ma túy sống tại cộng đồng.

Cấp phát thuốc Methadone tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật 

Chương trình điều trị Methadone đã phát huy hiệu quả cao trong phòng chống lây nhiễm HIV; cải thiện sức khỏe, tâm lý cho người nghiện, góp phần ổn định trật tự an toàn xã hội, được chính quyền và nhân dân đồng tình ủng hộ. Chương trình điều trị Methadone đã giúp kiềm chế và làm giảm tỷ lệ người nhiễm HIV trong những người nghiện cũng như trong cộng đồng. Tuy nhiên, sau một thời gian triển khai chương trình điều trị Methadone gặp phải một số khó khăn, hạn chế như: bệnh nhân phải đến cơ sở điều trị uống thuốc hàng ngày, thời gian điều trị lâu dài, bệnh nhân đa số là hộ nghèo không có công việc và thu nhập ổn định, thường xuyên phải đi xa do nhiều nguyên nhân... đã ảnh hưởng đến tuân thủ điều trị Methadone, số bệnh nhân bỏ điều trị có xu hướng gia tăng trong những năm gần đây.

Nhằm tăng cường chất lượng điều trị, tăng khả năng tiếp cận, tuân thủ điều trị Methadone của người nghiện chất dạng thuốc phiện. Từ tháng ngày 29/7/2022 tỉnh Bắc Giang bắt đầu triển khai Đề án thí điểm cấp thuốc Methadone nhiều ngày cho bệnh nhân điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện. Đến cuối tháng 11/2022 tỉnh Bắc Giang mới triển khai Đề án thí điểm tại 05 cơ sở điều trị Methadone: Trung tâm Kiểm soát bệnh tật; Trung tâm Y tế các huyện: Hiệp Hoà; Việt Yên; Lạng Giang; Lục Nam.

Đề án thí điểm cấp phát thuốc Methadone nhiều ngày là một chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, rất nhân văn, phù hợp với tình hình thực tế hiện nay.

Qua khảo sát nhanh, có tới 97% bệnh nhân điều trị Methadone rất mong muốn được cấp thuốc nhiều ngày, có 3% bệnh nhân vẫn muốn uống thuốc hàng ngày.

Việc cấp phát thuốc Methadone nhiều ngày cho người bệnh mang về nhà điều trị tạo sự thuận lợi cho người bệnh và tăng tính tuân thủ điều trị. Giúp bệnh nhân ở lại với chương trình dài hơn, từ đó sẽ giảm được các tác hại của ma túy đối với sức khỏe, kinh tế, xã hội, gia đình, giảm lây nhiễm HIV và một số bệnh lây truyền qua đường máu khác.

Tạo thêm lựa chọn mới trong điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone. Đồng thời, thông qua hoạt động góp phần nâng cao nhận thức của người dân, tạo sự ủng hộ của các cấp chính quyền địa phương và cộng đồng về việc cho người bệnh được mang thuốc về nhà điều trị; từ đó, giảm bớt gánh nặng trong việc đi lại cho người bệnh, góp phần cải thiện chất lượng điều trị Methadone ngày càng tốt hơn.

Điều trị Methadone thời gian qua đã đạt được hiệu quả rất lớn trong việc giảm tỷ lệ người nhiễm HIV/AIDS nói riêng và hoạt động phòng, chống HIV/AIDS nói chung  tại tỉnh nhà.

                                                                               Tác giả: Trần Huyền